Ambtsgeheim - 12  

Breekijzer

Buiten de mensen die de kânkâh-koren van FC Den Haag-supporters vergoeilijken en menen dat de club daar eigenlijk niet voor gestraft kan worden, ken ik geen merkwaardiger persoonlijkheid dan Pieter Storms. Het voormalige onverschrokken breekijzer tegen bureaucratisch onrecht is nu bezig met een serietje waarin hij autoriteiten wil dwingen verontschuldigingen aan te bieden aan mensen die onlangs de gunsten die ze zichzelf ten koste van medeburgers hadden toegeëigend, zijn kwijt geraakt. Of Joop Wijn niet een bloemetje moet aanbieden aan de bewoners van het Maastrichtse woonwagenkamp Vinkenslag voor het onrecht dat hen is aangedaan. Hoe kan iemand de weg kwijt raken.

Aanvankelijk wilde ik het hier hebben over bekeerlingen. Over mensen die roomser zijn dan de paus, plus royaliste que le roi. Over het fanatisme dat ze in hun geloofsbeleving aan de dag leggen. Van huis uit heb ik iets tegen hen. Mijn moeder zei vaak misprijzend over hen: ze bidden Onze Lieve Heer van het kruis. Maar dan wordt Theo van Gogh door een extremist vermoord. Een gebeurtenis die evenveel afschuw als machteloosheid oproept. Want hoe was de moord te voorkomen? Hoe wordt een volgende moordenaar tijdig gestopt? Ik hoor radicale opvattingen. De vrijheid van meningsuiting is vermoord! Ik wil niet meer wonen in een land waar dit gebeurt! Het roer moet om! Maar is er wel een radicale oplossing?

Alle radicaliteit suggereert iets van een collectieve verantwoordelijkheid voor de moord op Van Gogh. Met elkaar hebben we een sfeer gecreëerd waarin moorddadige types worden aangemoedigd. En vooral de politiek, de regering in het bijzonder, heeft er onvoldoende aangedaan om hen in de gaten te houden en tijdig te stoppen. Ik werp dergelijke redeneringen verre van mij. Buiten de man die op heterdaad is betrapt bij het afvuren van de fatale schoten is er niemand anders verantwoordelijk. Hij heeft de persoon Van Gogh vermoord, niet onze vrijheid van meningsuiting. En van het kabinet had weinig meer kunnen worden verwacht dan het heeft gedaan.

Ik ben meer van de consequente lijn. Als we elkaar aanspreken op de naleving van de afspraken die er zijn, is er geen nieuwe regelgeving nodig. Je zal het er wel naar gemaakt hebben, is een andere les van mijn moeder, als ik op school strafwerk had opgelopen. Mijn beroep op de kennelijke onredelijkheid van de straf vond bij haar zelden gehoor. En ze zou al helemaal niet à la Pieter Storms naar de onderwijzer lopen en eisen dat hij zijn verontschuldigingen aanbiedt voor de absurde belediging die haar zoon is aangedaan. Zij steunde het gezag, zoals het hoort.

Ik was nooit extreem links. Voel me niet verantwoordelijk voor het extreme gedogen, noch voor de verlammende politieke correctheid, die hier een hoge vlucht hebben genomen. Ben dan ook niet van plan met de nieuwe wolven in het bos mee te huilen, meedogenloos rechts te worden en me over te geven aan een respectloze politieke incorrectheid. Theo van Gogh is dood, de dader moet worden gestraft, het recht moet zijn loop krijgen. Maar laten we er voor waken elkaar te beschuldigen en de overheid van falen te betichten. Het zal de weerbaarheid van de samenleving niet vergroten noch gevoelens van machteloosheid beperken.

Daan Vorán

__________ 

Eerder gepubliceerd in de Haagsche Courant van 4 november 2004